Kolejnym środkiem karnym, który sąd może orzec, jest podanie wyroku do publicznej wiadomości.
Przesłanki orzeczenia środka karnego
Sąd orzeka środek karny w postaci podania wyroku do publicznej wiadomości, gdy uzna to za celowe, ze względu na społeczne oddziaływanie skazania, jeżeli nie narusza to interesu pokrzywdzonego.
Więc orzeczenie tego środka karnego zależy od spełnienia dwóch przesłanek:
- celowość orzeczenia (przesłanka pozytywna);
- interes pokrzywdzonego niesprzeciwiający się podaniu wyroku do publicznej wiadomości (przesłanka negatywna).
Zgodnie z orzecznictwem
Podanie wyroku do publicznej wiadomości ma przede wszystkim miejsce w takich przypadkach, które wzbudzały szczególne zainteresowanie społeczne, powszechne oburzenie czy niepokój oraz w przypadku przestępstw nagminnie popełnianych na danych terenie lub w określonym środowisku.
wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 czerwca 2007 r., sygn. akt II AKa 190/07
Jednakże przekonanie sądu o celowości orzeczenia wskazanego środka karnego nie może prowadzić do naruszenia interesu pokrzywdzonego.
Środek ten nie powinien być orzekany wówczas, gdy publikacja wyroku łączyłaby się z dolegliwością dla pokrzywdzonego, np. w sprawach o zgwałcenie
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 1989 r., sygn. akt IV KR 8/89
Sąd stosuje obligatoryjnie środek karny tylko w jednym przypadku, a mianowicie na wniosek pokrzywdzonego przestępstwem zniesławienia.
Zasada humanitaryzmu
Sąd biorąc pod uwagę orzeczenie środka karnego w postaci podania wyroku do publicznej wiadomości, musi mieć na względzie zasadę humanitaryzmu, która swoje źródła posiada w art. 30 Konstytucji RP.
Zgodnie z art. 30 Konstytucji RP przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.
Wzgląd na konieczność poszanowania godności osobistej powinien ograniczać stosowanie tego środka karnego przez sądy.
Kiedy sąd orzeka środek karny?
Podanie wyroku do publicznej wiadomości dotyczy tylko wyroku skazującego. Nie stosuje się go w przypadku wyroku uniewinniającego bądź umarzającego postępowanie.
Treść orzeczenia
Sąd określa sposób publikacji wyroku poprzez określenie dokładnego miejsca (internet, gazeta, telewizja), jak również terminu publikacji.
Publikacji podlega jedynie treść wyroku, bez uzasadnienia. Nie jest dopuszczalna publikacja wizerunku skazanego.
W razie orzeczenia podania wyroku do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w czasopiśmie wyciągu z wyroku zamieszcza się:
- imię i nazwisko,
- datę i miejsce urodzenia,
- imiona rodziców skazanego,
- czas, miejsc i rodzaj popełnionego przestępstwa,
- podstawę prawną skazania wraz z wymiarem kary.
Przy kwalifikacji kumulatywnej oraz karze łącznej w ogłoszeniu należy podać jedynie przepis najsurowszy, na którego podstawie kara została wymierzona.